Er is iets met voetbalclubs, dat lichtjes vergelijbaar is met airines. De uitspraak is van Richard Branson: “Als je een miljonair wil worden, is er één goede methode. Je bent multi miljonair en je start je eigen airline. Binnen het jaar ben je miljonair”. Hetzelfde gold lang voor voetbalclubs: steenrijke eigenaars dumpten delen van hun fortuin in “hun” club, voor de eer en de glorie. Dat werd vroeger aan maîtresses besteed, om dezelfde reden. Nu gaat het naar voetbalclubs, alleen: het gaat om een veelvoud van het bedrag, en de hoogtepunten zijn noch voorspelbaar, noch frequent. “Ach, ne mens: ge kunt gij daar niet aan uit” (Gerard Walschap).
Toch hebben deze hemelbestormers iets gemeen. Ze willen hun ultieme, irrationele en puur emotionele dromen waarmaken.
Vandaag, in Q4 van de corona pandemie, is er weer zo’n moment om dromen waar te maken. De realiteit valt steeds weer tegen. Zomer 2021 wordt een slappe vod, waarin we blij mogen zijn als we zo’n 35% van het “2019” volume kunnen realisren. Na een droog en bar anderhalf jaar, is dat de wurgslang rond de nek van een aantal reisbedrijven. Dat is geen voorspelling, dat is een zekerheid.
En toch.
Het is in de grote crisismomenten, dat “kathedraaldenkers” (de uitdrukking komt van Belgische trendwatcher Herman Konings – met zo’n achternaam zijn paleizen en kathedralen nooit ver) meer kansen hebben dan ooit. Wie realistisch denkt, die bouwt een functioneel gebouw, hoogstens een mooie kerk. Wie groots denkt, die bouwt een kathedraal. Kathedralen respecteren nooit de oorspronkelijke budgetten – want die budgetten zijn rationeel opgesteld- maar vormen wel ijkpunten in de geschiedenis.
Er zijn in het verleden genoeg kathedraaldenkers te vinden in het toerisme: Rudolf Van Moerkerke in België, Ferdinand Fransen in Nederland, Freddy Laker in de UK, Paul Dubrule en Gérard Pélisson in Frankrijk … stuk voor stuk waren ze op een gegeven moment “bigger than life”. Hun droom reikte vele malen verder dan wat hun eigen topmanagers ooit beseft hebben.
Vandaag is er opnieuw ruimte voor kathedraaldenken.
Gedurende twee decennia waren IT, automatisering en online busines modellen alles bepalend. De “customer journey” zou seamless (naadloos) zijn of niet zijn, alle spelers moesten directe toegang hebben tot de consument, en in het “search” stadium van de customer journey werd een brandslang geopend met mogelijkheden. Al eens geprobeerd van een brandslang te drinken? Juist.
Kathedraaldenken is een andere sporttak. Het heeft te maken met dromen, groots denken, en vooral: je niet laten insnoeren door realisme, business modellen en forecasts. Het verleden is hoogstens een vaag referentiekader – het is geen lijn die absoluut moet worden verder gezet. In tegendeel: het verleden is voorbij – en er is zelden een reden om wat voorbij is, als leidraad te gebruiken voor verdere stappen in de toekomst. Wie in een uitgeleefd huwelijk woont of heeft gewoond, weet perfect wat ik bedoel.
Vandaag is een uitgelezen, ideale periode voor kathedraaldenkers. De corona-jaren hebben bewezen dat grote delen van de bestaande zekerheden, business modellen en boven verdenking staande waarheden, klaar staan om op de vuilnisbelt van de geschiedenis gegooid te worden.
Men zegt dat de toekomst van het toersime flexibel, duurzaam en niet-massaal zal zijn. Misschien wel, misschien niet. Deze zekerheden zijn té voor de hand liggend. Kathedraaldenkers zullen deze elementen zeker even bekijken, maar vervolgens hun eigen dromen omvormen tot kathedraalcontouren. Want: geen enkele kathedraal is doorheen het bouwproces trouw gebleven aan de oorspronkelijke plannen. Kathedralen zijn eigenzinnig, trots en zelfzuchtig. Daarom zijn ze ook uitzonderlijk, uniek en doorstaan ze de tand destijds. Kerken zijn functioneel – kathedralen zijn iconische monumenten.
Nogmaals: vandaag is er opnieuw ruimte voor kathedraaldenken. De post corona jaren zullen kansen bieden om te ondernemen, te pionieren, te ontdekken en om nieuwe manieren van reizen en nieuwe manieren van reizigers te bedienen te ontdekken.
Er zijn bestaande spelers bezig aan hun versie van kathedraaldenken. Zij zien hun bedrijf al floreren, met andere aceenten, andere sterke punten en wellicht andere klanten. Terwijl ze de huidige crisis overleven, bouwen ze de fundamenten voor een volledg vernieuwd bedrijf. Het zijn deze bedrijfsleiders die, samen met nieuwe spelers, de markt zullen omvormen. Wellicht niet domineren, want ook dat is zo”n begrip van het verleden. “Marktleider zijn” is een werkwoord, geen status.
Kortom: er komen zeer mooie en boeiende tijden, we kunnen ze bijna vast pakken. Maar eerst ons al vaccinerend, testend en op anderhalve meter afstand blijvend, mondkapje op waar nodig, door het laatste deel van deze pandemie worstelen.
