De Verenigde Staten overwegen om de regels rond ESTA, de elektronische reistoelating voor visumvrij reizen, verder aan te scherpen. Het gaat voorlopig om voorstellen, geen definitieve beslissingen. De exacte invulling kan dus nog wijzigen. Maar als deze plannen worden doorgevoerd, zou een ESTA-aanvraag er in de toekomst heel anders kunnen uitzien dan vandaag.

Concreet betekent het dat reizigers mogelijk veel meer persoonlijke informatie zouden moeten aanleveren nog vóór vertrek. Denk aan sociale-media-accounts, eerdere communicatiemiddelen en bijkomende context die vandaag geen deel uitmaakt van het klassieke proces. De bedoeling is om reizigers niet alleen te identificeren, maar ook vooraf in te schatten op mogelijk risico.

Dat vooruitzicht alleen al verandert de perceptie van wat “visumvrij reizen” betekent.

ESTA begint steeds meer aan te voelen als een voorafgaande screening. Niet aan de grens, maar weken op voorhand. Zelfs als de regels uiteindelijk worden afgezwakt, is de richting duidelijk: visumvrij wordt minder vanzelfsprekend.

De onderliggende logica is vooral veiligheidsmatig. De VS verschuiven van klassieke controle naar voorspelling. Het algoritme bepaalt niet alleen wie je bent en wat je komt doen, maar wie je mogelijk zou kunnen zijn. Sociale media en persoonlijke context worden daarbij gezien als signalen om gedrag te interpreteren.

Wat daarbij opvalt, is hoe weinig de mogelijks negatieve impact op het toerisme hierin meespeelt. In Washington is toerisme zelden een strategische prioriteit wanneer het botst met nationale veiligheid, migratiecontrole of binnenlandse politieke beeldvorming. Die belangen wegen zwaarder. 

En daar sluipt iets ongemakkelijks in. Een stilzwijgende overtuiging dat mensen toch wel blijven komen. Omdat het de VS zijn. Omdat bepaalde bestemmingen een quasi mythische aantrekkingskracht hebben. Vanuit die machtspositie voelt het logisch om voorwaarden te stellen, zonder al te veel stil te staan bij het effect ervan op het gevoel van welkom te zijn.

Voor Europeanen wringt dat. Niet zozeer door de extra administratie, maar door het onderliggende signaal. Wantrouwen. Onvoorspelbaarheid. Een andere omgang met privacy dan wat men hier gewend is. Dat leidt tot stille twijfel en heroverweging. 

De paradox wordt steeds zichtbaarder. Amerikaanse steden en staten investeren massaal in destination marketing, beleving en internationale verbindingen. Tegelijk wordt de toegang tot het land steeds formeler en afstandelijker. Gastvrijheid verkopen en wantrouwen institutionaliseren aan de voordeur is moeilijk te verzoenen.

Toerisme draait uiteindelijk niet alleen om waar je heen gaat, maar ook om hoe welkom je je voelt. Wanneer dat gevoel langzaam verschuift, verandert reisgedrag niet abrupt, maar via kleine, stille keuzes. En net die zijn op lange termijn het meest betekenisvol. 

Een land dat bezoekers vooraf als risico benadert, moet zich niet verbazen als steeds minder mensen zich nog bezoeker willen voelen.