Wanneer wordt een beslissing of een maatregel “historisch”? Als je er maar lang genoeg op hebt moeten wachten, blijkbaar. Dat zegt immers de Europese Commissie over de recente beslissingen rond de vliegroutes in Europa. De lang verwachte “Single European Sky” zou binnenkort realiteit zijn. “En aangezien dit een beslissing is waar men al decennia over discussieert, is het een historische dag” zo klonk het in het Europees Parlement vorige week woensdag, om half vijf  in de ochtend.

Het klinkt als volgt, in een recente communicatie van het Europees Parlement: “De huidige nationalistische architectuur van het luchtruim staat vooruitgang in de weg en zorgt voor langere vluchten, hogere emissies en onnodige kosten. Het is hoog tijd om eindelijk prioriteit te geven aan efficiëntie in plaats van nationalisme, om de weg vrij te maken voor veiliger, kosteneffectiever en milieuvriendelijker luchtvervoer in Europa".

Nou nou. Nationalisme en luchtvaart: in principe zijn dat begrippen die je niet vaak in één zin tegenkomt. Maar dat is slechts een opmerking langs de zijlijn.

Het gaat erom, dat er een voorstel is gelanceerd om eindelijk werk te maken van één Europees luchtruim, in plaats van de huidige “zeeslang route” die vliegtuigen vaak moeten volgen, zigzaggend door het luchtruim volgens regels die elk land afzonderlijk bepaalt. Dat vertaalt zich in langere vliegroutes, langere duur van vluchten en -uiteraard- méér kerosineverbruik.

Het "Gemeenschappelijk Europees Luchtruim", een doelstelling die de Unie in 1999 heeft vastgesteld en die het onderwerp is geweest van talloze gevechten en onderhandelingen tussen bepaalde lidstaten, wordt nu een virtuele realiteit.

Uiteraard wordt dit, afhankelijk van de communicerende partij, vooral voorgesteld als een milieumaatregel. Maar toen de doelstelling in 1999 werd vastgelegd, was er vooral sprake van efficiëntie, en vrijwel niet van milieu, CO2 of klimaat. How times have changed.

"Het doel is om de lengte van vliegroutes te verminderen, door het optimaliseren van reizen, wat een positief effect zal hebben op het milieu", aldus Karima Delli, groen lid van het Europees Parlement en voorzitter van de Commissie vervoer en toerisme.

Dit resultaat "zal de lidstaten meer instrumenten geven om de overlast van luchtvaartactiviteiten te beperken", aldus de federale minister van Mobiliteit, Georges Gilkinet, namens het Belgische voorzitterschap van de Raad.

De luchtvaartmaatschappijen zijn natuurlijk ook tevreden over het klimaateffect, maar iets zegt me dat ze vooral de ongeveer 5 miljard besparing door minder vertragingen en minder brandstofverbruik graag zien komen.

De verwachte voordelen zijn dan ook aanzienlijk: een verdrievoudiging van de capaciteit van het luchtruim, een halvering van de kosten voor ATM (luchtverkeersbeheer), een vertienvoudiging van de veiligheid en een vermindering van 10% van de milieu-impact van de luchtvaart in vergelijking met 2004, volgens cijfers van het Parlement.

Hoewel deze goedkeuring een belangrijke stap voorwaarts betekent, is de lange weg naar het gemeenschappelijk Europees luchtruim nog niet voltooid. "De overeenkomst moet nog worden goedgekeurd door de vertegenwoordigers van de EU-lidstaten en door de Commissie vervoer en toerisme van het Parlement, en vervolgens door het Parlement en de Raad als geheel," aldus een persbericht van het Europees Parlement.

Laat er geen twijfel over bestaan: het is een goede stap. Eurocontrol staat in voor de uitvoering (na het lange goedkeuringsproces dus), en er bestaat ook geen twijfel over dat de “Single European Sky” niet morgen en ook niet overmorgen een realiteit zal zijn. Ook de met veel bravoure aangekondigde CO2 verminderingen niet, dus. Maar hoop doet leven.

Waarom dergelijke beslissingen over een onderwerp dat al decennia meegaat dan steevast in het holst van de nacht moeten genomen worden, blijft voor mij een raadsel. Maar dat zal dan wel aan mij liggen.