Vanavond heeft de jaarlijkse nieuwjaarsdrink van de Association of Belgian Travel Organisers (ABTO) plaats, en zoals de traditie het wil is het Brussels Airlines die in in B-House, haar hoofdkantoor, de genodigden ontvangt. Partners zijn dit jaar het Vakantiesalon van Brussel en Marokko, tevens het gastland van de Brusselse beurs begin februari.

Speeches zijn een vast onderdeel van de ABTO bijeenkomst. Het gastland en Brussels Airlines maken van de gelegenheid gebruik om hun punt te maken. Maar de kick off wordt steevast gegeven door de voorzitter van ABTO – Geert Raes is aan zijn vierde jaar bezig. Vorig jaar sprak Geert enthousiast over “A blooming, thriving travel sector – what a feeling!”. De opluchting en de blijheid was dan ook bijna tastbaar, een jaar geleden. Het “hersteljaar” was nodig, vele bedrijven knoopten opnieuw aan met winst (hoewel verscheidene spelers ook in 2022 al een redelijk tot goed jaar realiseerden).

Traditioneel proberen wij te voorspellen of aan te raden, waarover de voorzitter het dit jaar zal hebben in zijn toespraak. Het levert vaak goede gesprekken op, tijdens de ABTO avond – en soms komt de speech overeen met de voorspelling, en soms niet. Hier gaan we.

2024 is het echte jaar één na u-weet-wel-wat. Er zijn heel wat elementen die mogelijk kopzorgen kunnen bezorgen, dit jaar: een oorlog in Europa die geen einde schijnt te kennen, en een oorlog in het Midden-Oosten. Er zijn jaren geweest dat we van minder schrik hadden. Toch horen we juichkreten alom over de boekingscijfers. Hier en daar klinkt er ook wel een waarschuwing over de robuustheid van de huidige resultaten, en de boekingen zijn in de laatste weken wat stilgevallen – tja, wat wil je als het land onder water staat. Ik kan me voorstellen dat ze in de Westhoek en de Denderstreek even niet aan vakantie konden denken.

Maar we hebben veel redenen om postief uit te kijken naar de komende maanden, en naar de zomerperiode. Het is ooit anders geweest en dan heb ik het niet over de pandemie periode. Die was niet “anders”, die was onuitgegegeven. Nooit hadden we meegemaakt dat de overheid aan de consument verbood, ons product te consumeren.

Moet je soms terugkijken naar het verleden? Alleen als het relevant is. Sta mij toe om een overwachte duik te maken, naar 2016.

Huh? Ik hoor u denken. Waarom toch? En waarom 2016?

In 2016 publiceerde de zakenkrant De Tijd een merkwaardige titel, waar enig venijn in zat: “Touroperators willen “geen negatieve krantenkoppen””. Het was een artikel over dalend marktaandeel voor de georganiseerde reisindustrie, en een verminderde omzet van zo’n 8% tegenover het jaar daarvoor. 2016 was het jaar van de aanslagen op Brussels Airport, de aanslag in Ankara en het begin van de Brexit. En Tunesië had het jaar daarvoor een aanslag op toeristen op het strand meegemaakt. ABTO en bij uitbreiding de gehele reissector weerde zich als een duivel in een wijwatervat om negatieve berichtgeving te voorkomen – en dat had De Tijd opgemerkt. Overigens, in 2016 verloor de “sector” marktaandeel tegenover de zelf organiserende klant. Kortom: 2016 was een crisisjaar. Daarna was het cruisen (pun intended) naar steeds betere resultaten. Ondanks de zelfboekers.

Dat was toen, en dit is nu.

Ik denk dat de ABTO voorzitter straks een optimistische boodschap zal leveren. En, als je even naar het verre verleden kijkt, heeft hij daar alle redenen toe. De situatie is immers grondig anders. De georganiseerde reisindustrie heeft aan marktaandeel gewonnen, door steevast de consument te verdedigen en te helpen in moelijke tijden. De boodschap “bij ons ben je beschermd” begint door te sijpelen. Traag, maar zeker. Diezelfde consument wil zijn vakantie niet opgeven, wat er ook gebeurt. De gruwel in Gaza leidde tot een korte aarzeling – maar life goes on, hoe cynisch dat ook moge klinken.

Uiteraard is er ook de economische context: inderdaad, het leven wordt duurder, wat zich vertaalt in de hogere prijs van volle winkelkarren. Daar tegenover staat dat de energie paniek van vorige jaren, vooral een korte media hype bleek te zijn. Een en ander is onder controle, en de groei van groene energie gaat wellicht niet snel genoeg – maar wel sneller dan ooit voor mogelijk gehouden. De werkloosheid is laag, er is nog steeds een tekort aan werkkrachten voor een groeiend aantal jobs. Ach, beste lezer: we hebben in het verleden inflatieperiodes gekend, die in vergelijking met nu veel meer impact hadden. Alles is relatief.

Er is een discrepantie tussen het “algemene gevoel” van negatieve tijden, tegenover de statistische werkelijkheid. 2024 kondigt zich aan als een goed jaar voor de reissector – maar het gevoel van voorzichtigheid krijgen we niet meer afgeschud.

Weet u, dat is misschien ook wel een goede zaak. In het verleden bracht een herstel ook steevast de intrede van een stel cowboys mee. Nieuwe spelers, die met een wankel busines model dachten dat er zowieso kruimels van de tafel zouden vallen. Bedrijven die hoopten op snelle cash, om dan bij de eerste tegenwind tegen het canvas te gaan. Zo’n avonturiers zien we vandaag niet aan de horizon verschijnen.

Kortom: er is reden om vertrouwen te hebben om dit jaar verder uit te bouwen tot een succesjaar. Het zal niet vanzelf (blijven) gaan: de consument heeft ook last van het “algemene gevoel van negatieve tijden”.  Wij kunnen diezelfde consument overtuigen met positieve boodschappen. Hell, yes!